Rozwój zespołu

Zasada ta obowiązuje także w każdym zespole, dlatego niezmiernie istotne są tematy takie, jak wewnętrzny przepływ wiedzy, współpraca zespołowa, czy też otwartość na różne idee i style pracy.

Czy organizacja składająca się z samych top specjalistów będzie świetnie funkcjonowała? Niekoniecznie! Wyobraźmy sobie, że najczęściej zatrudniany profil pracownika to osoba ambitna, samodzielna, nastawiona na realizację celów i osobisty sukces. Czy zbiór takich osób będzie ze sobą dobrze współpracował? Nie ma na to większych szans, dlatego budowanie i rozwijanie zespołu wymaga umiejętności zestawienia ze sobą osób, których kompetencje będą się uzupełniały i które wspólnie będą umiały działać na korzyść firmy. Źle dobrany zespół, to nie tylko problem w realizacji codziennych obowiązków, ale też czynnik oddziałujący negatywnie na osiągnięcia biznesowe organizacji.

Dlaczego praca zespołowa jest tak ważna?

Praca zespołowa przynosi firmom dwojakiego rodzaju korzyści. Po pierwsze i najważniejsze zwiększa ona produktywność firmy – dobrze sformowany zespół potrafi dyskutować i osiągać porozumienie, jest otwarty na współpracę i wsparcie kolegów w krytycznych momentach, umie też zmierzyć się z krytyką i wyciągać z niej produktywne wnioski. Takie podejście sprawia, że w skali firmy projekty dzieją się płynniej, z mniejszymi przestojami i są na bieżąco udoskonalane.

Dodatkowo praca zespołowa wpływa świetnie na zaangażowanie zespołu, tworząc przyjemniejszą kulturę korporacyjną i poczucie wspólnoty, które zwiększa motywację pracowników. Daje także ludziom poczucie sprawczości i zwiększa ich odpowiedzialność za sukces wspólnych działań.

Oczywiście warunkiem tych pozytywnych efektów jest umiejętne budowanie zespołu oraz dbanie o jego stały rozwój.

Znaczenie terminu „rozwój zespołu”

Co rozumie się przez hasło „rozwój zespołu”? Termin ten oznacza proces, w którym można wyróżnić kilka stałych etapów, w wyniku którego tworzą i optymalizują się struktury i procedury, zgodnie z którymi funkcjonuje dana grupa. Jest to działanie długofalowe, gdyż zespół zmienia się praktycznie przez cały czas – zarówno ze względu na zmiany kadrowe, jak i rozwój własny poszczególnych osób, które zaczynają wnosić do niego nowe umiejętności i kompetencje, tym samym oddziałując na dynamikę rozwoju zespołu.

Cele rozwoju zespołu

Podstawowym celem rozwoju zespołu jest zwiększenie jego efektywności w realizacji celów biznesowych organizacji. Nieraz droga do osiągnięcia takiego celu jest długa i trudna, jednak dzięki konkretnym krokom można z sukcesem osiągnąć taki wynik.

Co jest do tego niezbędne?

• Rozpoznanie mocnych i słabych stron poszczególnych członków zespołu.
• Określenie i przydzielenie zadań i ról w zespole.
• Poprawa komunikacji w zespole oraz zespołu z resztą organizacji.
• Optymalizacja trybu pracy.
• Praca nad relacjami między członkami zespołu oraz ich tzw. „umiejętnościami miękkimi”.
• Wspólne rozwiązywanie zidentyfikowanych w zespole problemów.

Etapy rozwoju zespołu

Rozwój zespołu przebiega zazwyczaj w czterech do pięciu fazach. Poszczególne etapy oddają postępy w rozwoju grupy na drodze do stania się przez nią optymalnie zorganizowanym zespołem. Ze względu na dynamikę wewnątrz grupy może się okazać, że pewne fazy będą się w niej powtarzały albo ich czas trwania będzie bardzo zróżnicowany.

Etap 1 – Formowanie zespołu

Pierwsza faza to moment, gdy zespół zostaje utworzony. Jego członkowie muszą się poznać, zrozumieć swoje role w nim i rozpocząć współpracę. Już na tym etapie koniecznie należy zadbać o budowanie „ducha zespołu” i pracę nad wzajemnym zaufaniem. Dobrze jest powierzać nowemu zespołowi stosunkowo proste zadania, dzięki czemu szybko osiągnie on pierwsze sukcesy, co bardzo dobrze wpłynie na jego wiarę we własne możliwości.

Etap 2 – Konfrontacja

Po stosunkowo przyjemnym pierwszym etapie, szybko nieraz zaczynają pojawiać się konflikty i problemy. Często dotyczą one nachodzących na siebie zakresów obowiązków poszczególnych członków zespołu, konieczności wypracowania przez nich sposobu na współpracę i nieraz zredefiniowania poszczególnych ról w grupie. Jest to niewdzięczna faza, ale warto pamiętać, że jest ona normalnym zjawiskiem i pozwala na otwartą i konstruktywną rozmowę na temat pracy w zespole, oczekiwań poszczególnych osób i ich sposobów na osiągnięcie wspólnych celów. Bardzo często okazuje się, że konflikty są przejściowe i szybko udaje się znaleźć płaszczyznę porozumienia.

Etap 3 – Konsolidacja

Jest to ten moment, gdy udaje się finalnie potwierdzić w zespole zakresy obowiązków i odpowiedzialności poszczególnych osób, metody pracy i zasady funkcjonowania w grupie. Na tym etapie zespół jest bardziej nastawiony na znalezienie wspólnych rozwiązań niż indywidualną walkę o pozycję i władzę w grupie.

Etap 4 – Działanie

W końcowej fazie rozwoju zespołu, nacisk położony jest już na rzeczywistą realizację powierzonego mu zadania. Jest to możliwe dzięki wysokiemu stopniowi samoorganizacji zespołu: wykonuje on swoje projekty w sposób konstruktywny i dbając o odpowiednie zaangażowanie w nie wszystkich osób. Atmosfera w zespole jest koleżeńska i bardzo dobrze wpływa na jakość pracy. Jest to optymalny etap, który zapewnia maksymalną efektywność działania organizacji.

Etap 5 – Rozwiązanie

Jeśli zespół został utworzony czasowo np. celem realizacji konkretnego projektu, to po jego zamknięciu następuje zakończenie współpracy w ramach danej grupy. W organizacjach, w których tworzy się wiele zespołów projektowych, faza ta pojawia się stosunkowo często, ważne więc aby zadbać o dobre podsumowanie pracy i wyciągniecie wniosków, które mogą w przyszłości pozwolić na jeszcze sprawniejsze tworzenie kolejnych grup.