O co zapytać kandydata, by odkryć jego prawdziwe oblicze?

Chcesz zaskoczyć współczesnego kandydata do pracy? To nie takie łatwe! Często czuje się świetnie przygotowany do „starcia” z rekruterem, bo jest uzbrojony w setki poradników, informacje zdobyte w sieci i nasączony niczym gąbka wskazówkami od innych kandydatów.

Jak się zachowywać podczas interview? Co mówić, a czego nie mówić? Na jakie „sztuczki” rekrutera trzeba się nastawić? Co może odstraszyć? Jakie „chwyty” zastosować, żeby rekruter nie zauważył naszych słabości? A jak wyolbrzymić swoje cechy, żeby wypaść na plus? Tego typu pytania pewnie czasem chodzą po głowie kandydatom do pracy. Aby przygotować się do rozmowy rekrutacyjnej, sięgają oni po różne źródła. W Internecie odbywa się wymiana porad, opinii i komentarzy. Kandydaci dzielą się swoimi doświadczeniami z różnych rekrutacji.

Pytania dziwne czy użyteczne?

Niestandardowe i nietypowe pytania na rekrutacjach – o nich również można się dowiedzieć w wirtualnym świecie. Wystarczy takie hasło wpisać w wyszukiwarkę i przed naszymi oczami pojawią się efekty inwencji twórczej rekruterów. Obok tradycyjnych, najczęściej spotykanych (np. o motywy zmiany pracy, oczekiwania względem firmy) pojawiają się takie, które potrafią kandydata zaskoczyć i zbić z tropu.

Kandydaci, którzy mieli styczność z takimi pytaniami, dzielą się nimi w sieci, oceniają je i komentują. Niestandardowość pytań budzi emocje oraz znajduje zwolenników i przeciwników, zarówno wśród poszukujących pracy, jak i samych rekrutujących. Niektórzy twierdzą, że np. proszenie o zaśpiewanie piosenki czy opowiedzenie dowcipu podczas interview jest niepoważne. Inni nie widzą sensu w pytaniach o to, jakim zwierzęciem czy przedmiotem chciałoby się być, jaką potrawę kandydat lubi przygotowywać i jak oceniłby rekrutującego. Zagadki, łamigłówki, pytania w stylu „Co by było gdyby?”, wyobrażanie sobie jakichś nietypowych, czy wręcz abstrakcyjnych sytuacji i swoich zachowań podczas nich – to wszystko potrafi wywołać zdziwienie na twarzy – nawet świetnie przygotowanego – kandydata.

Zwolennicy nietypowych pytań argumentują, że pomagają one sprawdzać kreatywność, asertywność, elastyczność, umiejętność wyjścia poza szablon i otwartość na nowość. Celem niekoniecznie musi być udzielenie jedynej słusznej odpowiedzi, a obserwacja sposobu rozwiązywania zadania, szukania odpowiedzi i reagowania na nietypową sytuację. O wiele ważniejsze potrafi być to, że kandydat zachowa spokój niż zareaguje oburzeniem, zniecierpliwieniem czy złością. Jeśli z uśmiechem i kulturalnie odpowie, że nie widzi związku pytania z zakresem obowiązków – może się okazać, że właśnie zdał egzamin z asertywności.

Z nietypowymi pytaniami nie należy jednak przesadzać. Nie powinny być wymuszone i zadawane „na siłę”, bez celu. W niektórych branżach mogą się bowiem okazać bardziej pomocne, w innych niewiele wnieść do rozmowy, a co najwyżej wywołać frustrację u kandydata.

Kreatywny jak rekruter

Podczas majowego Kongresu Kadry w Warszawie przedstawiciele eRecruitera zachęcali specjalistów HR do udziału w konkursie. Kreatywne odpowiedzi na pytanie: „Gdybyś mogła/mógł zadać kandydatowi tylko jedno pytanie, to jakby ono brzmiało?” zostały nagrodzone … hamakiem.

W wymyślonych pytaniach chodziło przede wszystkim o kreatywność, ale być może będą one stanowić inspirację do wzbogacenia i uzupełnienia rozmów rekrutacyjnych. Zwycięskie odpowiedzi brzmiały:

• Jaki jest Pani/Pana znak zodiaku? (pytanie może być pomocne przy dopasowywaniu kandydata do zespołu)
• Jakie własne pomysły wprowadzi Pani/Pan, aby skutecznie zarządzać zespołem i zwiększyć jego efektywność?
• Co uszczęśliwia Panią/Pana na co dzień?

Wśród pozostałych odpowiedzi znalazły się:

• Jaka jest praca Twoich marzeń?
• Przekonaj mnie, bo chcę Cię zatrudnić.
• Co Cię motywuje do rozwoju i uczenia?
• Co Panią/Pana najbardziej motywuje w pracy?
• Co jest Twoją pasją?
• Dlaczego chce Pani/PAn u nas pracować?
• Podaj 5 rzeczy, których nauczyłeś się w ostatnim tygodniu (zawodowych, czyli możliwych do wykorzystania w pracy)?
• Dlaczego nie powinniśmy Pani/Pana zatrudnić?
• Dlaczego wybrał(a) Pani/Pan tę firmę i jak zamierza osiągnąć sukces w pracy?

Katarzyna Klimek-Michno